لایروبی مخازن ، روش‌ها، مزایا و چالش‌ها

هر مخزن آب، حتی اگر با بالاترین استانداردها طراحی و ساخته شده باشد، در طول سالهای بهره برداری با مشکلاتی مانند رسوب گیری، تجمع ماسه و مواد بیولوژیکی مواجه میشود. این مواد اضافی به مرور زمان باعث کاهش ظرفیت ذخیره سازی، افت کیفیت آب، و افزایش فشار بر سیستم می شوند. در صورتی که به این مسئله رسیدگی نشود، ادامه ی وجود این رسوبات در مخزن می تواند منجر به تعمیرات پرهزینه، خسارات متوالی و اختلال در عملکرد شود. در این مقاله لایروبی مخازن در صنایع مختلف را بررسی خواهیم کرد.
با افزایش استفاده روزافزون از مخازن آب در امور شهری و صنعتی، این مشکل دیگر یک موضوع ثانویه نیست، بلکه به یکی مسئله ی حائز اهمیت درجه اول تبدیل شده است. به فراخور نیاز صنعت، شرکت کاوش مکانیزه فن آور به دنبال یافتن راهی مبتنی بر تکنولوژی بین المللی است: ربات لایروب مخزن (شکل 1) که میتواند به طور زنده فیلمی از شرایط داخل مخزن به اپراتور ارسال کند و در صورت شناسایی رسوبات و مواد اضافی، به کمک بازوی رباتیک خود در همان لحظه اقدام به پاکسازی آن کند.

شکل 1: ربات لایروب با سری گرد برای رسوبات سبک

ذخیره، نگهداری و بهره برداری، خدمات لایروبی و ویدئومتری پیشرفته

مخازن آب از اجزای بسیار مهم در خدمات شهری هستند. از این مخازن برای ذخیره آب آشامیدنی، ذخیره آب برای اطفاء حریق، حوزه های صنعتی و حتی مدیریت فاضلاب ها استفاده میشود. بنابراین عملکرد درست آنها برای ادامه کار هر مجموعه ای بسیار حائز اهمیت است. با این حال، رسوب گیری داخل مخازن آب، پیش از بروز مشکلات ظاهری، به‌تدریج باعث کاهش بازدهی مخزن و آسیب به سیستم لوله کشی مجموعه شما میشود. علاوه بر این، رسوبات بستر رشد باکتری ها نیز هستند و وجود آنها علاوه بر افزودن املاح به آب و سنگین کردن آن، باعث رشد باکتری و آلودگی زیستی در آب میشود. همچنین این رسوبات با ورود به سیستم لوله کشی، و موجب اختلال در جریان آب و کاهش دبی میشوند.
در حالی که پاکسازی رسوبات از مخازن به نسبت کار آسانی است و حتی نیازی به خارج کردن آن از مدار بهره برداری ندارد، پاکسازی رسوبات از لوله ها سخت تر و هزینه‌بر تر است. بنابراین، توصیه میشود پیش از آنکه مشکل به سطوح هزینه بر و بحرانی برسد، اقداماتی پیشگیرانه در راستای پاکسازی مخزن از رسوبات و خطرات زیستی انجام دهید.

مزایای استفاده از روش جدید لایروبی

ربات بازرسی و لایروب مخزن، یک ربات خزنده (Crawler) است که به یک بازوی پاکسازیِ قابل تعویض مجهز شده تا با شرایط محیطی و نوع رسوب سازگار باشد. این ربات همچنین دارای یک دوربین CCTV برای مشاهده فضای خالی مخزن و یک دوربین سونار برای بررسی قسمت پرآب مخزن است. سیستمهای تصویربرداری آن، تصاویر زندهای از شرایط داخلی مخزن را به اپراتور ارسال میکنند (شکل 2). در این روش، با آگاهی کامل از شرایط داخلی مخزن، میتوان با تدوین نقشه کار دقیق، روش پاکسازی مناسبی را (چه بازو و چه مکانیکی یا شیمیایی بودن روش) انتخاب کرد. این اقدام موجب می شود تا از صرف زمان و هزینه اضافی برای پاکسازی قسمت های تمیز مخزن اجتناب شود، و همچنین به‌دلیل جلوگیری از پاک‌سازی غیرضروری، آسیبی به دیوارههای مخزن وارد نشود. علاوه بر این، صرفه جویی قابل توجهی در زمان اجرای عملیات حاصل می‌شود و هزینه نهایی خدمات نیز کاهش می‌یابد. در نهایت ارگان های خدمت گیرنده می توانند با مشاهده مستندات تصویری، از کیفیت پاکسازی مخزن اطمینان حاصل کنند.

شکل 2: نحوه ارتباط ربات با اپراتور. همانطور که در تصویر مشاهده می‌شود، عملیات پاک‌سازی بدون نیاز حضور انسان در محیط خطرناک مخزن انجام میشود

استفاده از ربات لایروب برای چه صنایعی مناسب است؟

تصفیه‌خانه‌های آب و فاضلاب شهری (لایروبی مخازن آب)

ضرورت: حذف لجن و رسوبات از مخازن ذخیره آب، دستگاههای تصفیه کننده، و حوضچه های ته‌نشینی.
مزیت: ربات لایروب میتواند بدون نیاز به توقف عملکرد مخزن یا دستگاه تصفیه، عملیات پاک‌سازی را هم‌زمان انجام دهد. این ویژگی موجب جلوگیری از اختلال در روند تصفیه و حذف هزینه‌های ناشی از توقف سیستم می‌شود. همچنین امکان تصویربرداری زنده و ثبت فیلم از داخل مخزن، به مستندسازی پروژه در دستگاه اداری کمک میکند.

صنایع تولید انرژی و سیستمهای خنک کننده آبی

ضرورت: تمیز کردن حوضچه های ورودی آب و خنک کننده های کندانسور در نیروگاههای حرارتی، آبی و هسته ای (شکل 3).
مزیت: ربات لایروب میتواند رسوبات تجمع‌یافته‌ای را که موجب کاهش کارایی خنک‌سازی و وارد آمدن آسیب به پمپ‌ها می‌شوند، بدون نیاز به توقف سیستم، پاک‌سازی کند.

شکل 3: رسوب زدایی در مخزن آب توسط ربات لایروب

صنعت نفت و گاز

ضرورت: پاکسازی مخازن آب آتش نشانی، تانکهای بالاست(تعادل شناور)، مخازن جدا کننده سیالات و واحدهای ذخیره سازی فراساحلی.
مزیت: در محیطهایی که گاز اشتعالزا یا محدودیت ورود وجود دارد، لایروبی به کمک ربات، یک روش ایمن، بدون نیاز به ورود انسان و با کنترل بالا را فراهم میکند که خطرات را به حداقل میرساند.

معدن و فرآوری مواد معدنی

ضرورت: حذف ذرات چسبیده و لجنهای ضخیم از حوضچههای آب فرآیندی، محلهای تغلیظ کننده و سدهای باطله.
مزیت: با توجه به اینکه محیطهای معدنی دارای فرسایش بالا همراه با حجم لجن زیاد هستد و برای کارکرد ابزارهای متعارف لایروبی مناسب نیستند، انتخاب ربات لایروب می‌تواند تاثیرات محیطی و زمان خرابی سیستم به حداقل برساند.

صنایع غذایی و نوشیدنی ها

ضرورت: پاکسازی مخازن نگهداری غذا که بهداشت و کیفیت آب در آنها از اهمیت بالایی برخوردار است.
مزیت: رباتها میتوانند بدون آلوده سازی تانکرهای غذا یا توقف فرآیند تولید، به تمیز کردن داخل آنها بپردازند و به کارخانجات این امکان را بدهند در راستای پیشرفت استانداردهای بهداشتی خود عمل کنند.

در پس تمام این موارد، ربات لایروب پنج مزیت عمده را به مشتریان خود ارائه می‌دهد:

• عملکرد بدون آسیب به محیط
• ارائه فیلم زنده از عملیات
• دقت بالا در تشخیص هدف و توانایی تمیز کردن نقاط دور از دسترس به دلیل کوچک بودن ابعاد ربات
• افزایش ایمنی به دلیل عدم نیاز به حضور انسان در محیطهای خطرناک
• تعمیر و نگهداری بر اساس دادههای دیداری

از آنجایی که صنایع امروزی به سمت راهکارهای هوشمندانه تر، ایمن تر و با طول عمر بالا حرکت می‌کنند، ربات لایروبی به یک انتخاب پرسود و منطقی برای تمیز کردن مخازن تبدیل شده است. چه در حال مدیریت زیرساخت های شهری، امکانات عمومی یا صنایع باشید، لایروبی رباتیک به شما این امکان را میدهد که به صورت بهینه از خرابیهای پر ضرر و زمانبر جلوگیری کنید و از زیرساختهای موجود در مجموعه تان برای مدت طولانیتری استفاده کنید.

جمع بندی و راهکارهای اجرایی

با توجه به مزایای قابل توجه استفاده از ربات لایروبی مخازن در تمیزسازی آنها، این فناوری می‌تواند نقش مهمی در بهبود عملکرد صنایع مختلف ایفا کند. ربات لایروبی با قابلیت‌های ویژه خود، همچون ارائه فیلم زنده از عملیات، دقت بالا در تمیز کردن نقاط دور از دسترس، و افزایش ایمنی با حذف نیاز به حضور انسان در محیط‌های خطرناک، به یک راهکار اساسی برای بسیاری از صنایع تبدیل شده است.
از سوی دیگر، به‌کارگیری این ربات‌ها در بخش‌های مختلف صنعتی می‌تواند علاوه بر کاهش هزینه‌های تعمیرات و نگهداری، از خرابی‌های پرهزینه و زمان‌بر جلوگیری کرده و طول عمر سیستم‌ها و زیرساخت‌ها را افزایش دهد. در نتیجه، اجرای این فناوری در صنایع مختلف، از تصفیه آب و فاضلاب گرفته تا صنایع نفت و گاز، می‌تواند به بهبود عملکرد سیستم‌ها و کاهش ریسک‌های زیست‌محیطی و اقتصادی کمک کند.

زمینه های تحقیقات آتی

1. گسترش تکنولوژی سونار در شرکت
2. تحقیق درباره روشهای مناسب لایروبی مخازن برای شرایط متفاوت( مکانیکال، شیمیایی)
3. طراحی و تولید دستگاه متناسب با استانداردهای ضروری