ترمیم و بازسازی خطوط لوله بدون ترانشه
Trenchless rehabilitation of pipelines
تاسیسات صنعتی به مرور دچار فرسودگی و چالشهای بهرهبرداری می شود، اگرچه کیفیت طراحی و نحوه ساخت، تعمیر و نگهداری، شرایط محیطی و … زمان بروز و عمق چالشها را کم و زیاد می کند اما از اصل آن گریزی نیست. بنابراین اگر این تاسیسات را به مثابه یک سرمایه اقتصادی و زیرساختی فرض کنیم که چالشهای آن هزینه های اقتصادی، اجتماعی و … به وجود می آورد، نگهداری از آنها برای پیشگیری از بروز بحرانهای اساسی و در نتیجه به تاخیر انداختن اتمام عمر عملیاتی آنها از اهمیت بسیاری برخوردار می شود. از اینرو تعمیرات پیشگیرانه (PM: Preventive Maintenance) در حفظ و نگهداشت تاسیسات صنعتی مهم است و کیفیت آن مهمتر.
همانطور که پیشتر اشاره شد هر بخش تاسیاست صنعتی یک عمر استاندارد دارد که بسته به نحوه نگهداری می تواند کاهش یا افزایش یابد، اما جاودان نخوهد شد، بنابراین هر تاسیس صنعتی بالاخره به زمان پیری می رسد و باید جایگزین و تعویض شود. نکته اینجاست که تعویض یا جایگزینی بخشی از یک تاسیاست صنعتی خود یک تعمیر پیشگیرانه برای ازدیاد عمر کل تاسیسات آن مجموعه و کاهش هزینه های تعمیرات اساسی می شود.
حال اگر به سراغ یکی از مصداقهای تاسیاست زیرساختی شهری مثل شبکه جمعآوری فاضلاب برویم می بینیم که این شبکه ارزشمند از منظر اقتصادی و زیست محیطی نیازمند نگهداری جدی است.
عدم طراحی بهینه متناسب با رشد جمعیت و همچینین اجرای کم استاندارد، و همچنین عدم اشراف به نحوه نگهداری استاندارد شبکه های فاضلاب شهری در کشور، زودتر از آنچه پیشبینی می شد شبکه های کشور را نیازمند به رسیدگی جدی کرده است. این آسیبهای نیازمند تعمیر، بهسازی و بازسازی است. طراحی شبکه فاضلاب از آنجا که سیال جاری در آنها تحت فشار نیست توانسته از طریق منهول یک ظرفیت قابل دسترس ایجاد کند، بطوریکه بازرسی، تعمیر و نگهداری آنها به میزان زیادی می تواند بدون تخریب سطح زمین، بدون حفر ترانشه و با هزینه های کمتر اقتصادی و البته اجتماعی انجام شود. اما متاسفانه در بسیاری از موارد از این ظرفیت کمتر استفاده شده و برای انواع تعمیرات باز از شیوه های سنتی با حفر زمین اصلاحات انجام می شود.